رییس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی، کاهش مصرف سوخت را ناشی از شوک روانی اجرای این طرح دانست و گفت: به بهانه حمایت از تولید داخل، جلوی رقابت و شایسته سالاری را در خودروسازی گرفتیم.
بازار؛ گروه آب و انرژی: حدود ۱۰ روز از ۳ نرخی شدن بنزین در کشور سپری می شود. به گفته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش، مصرف بنزین در هفت روز گذشته نسبت به متوسط مصرف آذرماه، حدود ۹میلیون لیتر کاهش یافتهاست. اما سوال اینجاست که آیا می توان به تداوم این کاهش مصرف و مدیریت مصرف سوخت امید داشت.؟
آرش نجفی رییس انجمن بهینه سازی در گفتگو با بازار می گوید که این کاهش مصرف، ناشی از شوک های روانی روزهای نخست اجرای این طرح بوده است. در حوزه قاچاق سوخت نیز تردیدهای مشابهی مطرح است. عبداله باباخانی، کارشناس بینالمللی انرژی، تأکید کرده که هرچند افزایش قیمت در پلههای بالای مصرف با هدف کاهش قاچاق طراحی شده، اما نوسانات نرخ ارز میتواند این اثر را در کوتاهمدت خنثی کند.
از سوی دیگر، مالک شریعتی، نماینده مجلس، صراحتاً اعلام کرده است که این مصوبه نه مصرف را کاهش میدهد و نه مانع قاچاق میشود و تنها پیامد آن، افزایش درآمدی محدود برای دولت خواهد بود که اثرات تورمی آن بهسرعت این درآمد را بیاثر میکند.
تکرار تجربه سال های گذشته در مصرف سوخت
این اولین بار نیست که حوزه مصرف انرژی در ماه های نخست نسبت به تغییرات قیمتی واکنش نشان می دهد. نجفی رییس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی در این باره می گوید که تجربه سنوات گذشته نشان می دهد که بعد از تغییرات قیمت بنزین، جامعه نسبت به مصرف کمی عقب نشینی می کند اما بعد از مدتی مصرف دوباره به روال عادی خود بازخواهد گشت و روند صعودی به خود می گیرد.
رییس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی در ادامه سخنان خود درباره تاثیرات رشد قیمت بنزین روی کنترل مصرف گفت: نرخ رشد تورم در کشور ما به قدری زیاد است که قیمت های فعلی تاثیری در کنترل مصرف نخواهد داشت. وقتی می توان انتظار تاثیر مستقیم قیمت در کنترل مصرف داشت که عدد تعریف شده یک عدد موثر در اقتصاد باشد. این در حالی است که ارزش دلاری بنزین نسبت به ۲ ماهه پیش در عمل تغییری نکرده است.
حدود دو ماه پیش قیمت بنزین ۳ هزار تومانی معادل ۳ سنت بود. الان با دلار بالای ۱۳۰ هزار تومان بنزین ۵ هزار تومانی معادل ۳ سنت است. این اعداد نشان می دهد که در نهایت قیمت بنزین در ساختار ارزی کشور همان ۳.۷ سنت در زمان دلار ۱۰۰ هزار تومانی است
او در توضیح ادعای خویش گفت: حدود دو ماه پیش قیمت بنزین ۳ هزار تومانی معادل ۳ سنت بود. الان با دلار بالای ۱۳۰ هزار تومان بنزین ۵ هزار تومانی معادل ۳ سنت است. این اعداد نشان می دهد که در نهایت قیمت بنزین در ساختار ارزی کشور همان ۳.۷ سنت در زمان دلار ۱۰۰ هزار تومانی است. بنابراین این تغییرات قیمتی، تاثیری در ساختار اقتصادی و کنترل قاچاق سوخت نخواهد داشت.
نجفی اظهار داشت: اگر به دنبال خروج از این بحران هستیم باید مکانیزم قیمت بنزین و اثرات آن اصلاح کنیم. ضمن اینکه با این وضعیت صنعت خودروسازی نمی توان امیدی به مدیریت مصرف سوخت در کشور داشت.
به گفته این فعال اقتصادی، به بهانه حمایت از تولیدات داخل جلوی هر گونه رقابت و شایسته سالاری را در صنعت خودروسازی گرفته ایم. خودروهای ما پر مصرف کم دوام و ناکارآمد شده اند و ما نمی توانیم این واقعیت را انکار کنیم. در نتیجه اثر افزایش قیمت در کنترل مصرف نمی تواند موثر باشد.
صرف ۶ میلیارد دلار برای واردات خودروهای هیبریدی
بسیاری از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که دولت با آزاد سازی واردات کم مصرف و از بین بردن فضای انحصاری در صنعت خودرو تا حد زیادی می تواند مصرف بنزین در کشور را مدیریت کند.
دولت با ۶ میلیارد دلار صرفه جویی حاصل از کنترل مصرف سوخت می تواند اقدام به واردات حدود ۳۰۰ هزار دستگاه خودروی هیبریدی با قیمت حدود ۲۰ هزار دلار کند. ارزش سوخت صرفه جویی شده ناشی از واردات این خودروها در یک بازه زمانی ۵ ساله معادل ۳.۵ میلیارد دلار خواهد بود
جالب است که بدانید که دولت با ۶ میلیارد دلار صرفه جویی حاصل از کنترل مصرف سوخت می تواند اقدام به واردات حدود ۳۰۰ هزار دستگاه خودروی هیبریدی با قیمت حدود ۲۰ هزار دلار کند.
حالا اگر مصرف خودروهای معمولی را ماهانه ۲۰۰ لیتر در نظر بگیریم می توان ادعا کرد که مصرف این تعداد خودرو، سالانه چیزی حدود ۷۲۰ میلیون لیتر خواهد بود. اگر این ۷۲۰ میلیون لیتر را در قیمت ۹۵ سنتی بنزین در کشورهای همجوار ضرب کنیم متوجه خواهیم شد که هزینه مصرف سوخت این خودروها معادل ۶۸۴ میلیون دلار خواهد بود. در واقع دولت با واردات ۳۰۰ هزار دستگاه خودروی هیبریدی از محل رشد درآمد حدود ۶ میلیارد دلار، می تواند در یک بازه زمانی ۵ ساله ۳.۵ میلیارد دلار صرفه جویی داشته باشد.
- نویسنده: تحلیل بازار
