صندوق اهرمی یکی از ابزارهای بازار سرمایه است که دقیقاً برای همین نیاز طراحی شده؛ ابزاری که می‌تواند بازدهی شما را تقویت کند و در عین حال مدیریت آن بر عهده یک تیم حرفه‌ای باشد.
در این مقاله، به‌صورت گام‌به‌گام توضیح می‌دهیم که صندوق اهرمی چیست، چگونه کار می‌کند، چه مزایا و ریسک‌هایی دارد، چه کسانی برای این نوع سرمایه‌گذاری مناسب‌اند؛ پس تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
صندوق اهرمی چیست؟
صندوق اهرمی نوعی صندوق سرمایه‌گذاری سهامی است که حداقل ۷۰% از دارایی‌های خود را در سهام و حق تقدم سهام شرکت‌های بورسی سرمایه‌گذاری و از تکنیک اهرم مالی برای افزایش بازدهی استفاده می‌کند. به زبان ساده، این صندوق‌ها امکان کسب بازدهی بالاتری نسبت به بازار سرمایه را با پذیرش ریسک بیشتر فراهم می‌کنند.
سازوکار صندوق اهرمی چگونه است؟
صندوق‌های اهرمی دارای دو نوع واحد سرمایه‌گذاری هستند:
- واحدهای عادی (صدور و ابطالی) که بدون ریسک عمل کرده و سود ثابت تضمینی ارائه می‌دهند.
- واحدهای ممتاز (قابل معامله در بورس) که پرریسک‌تر بوده و با بهره‌گیری از منابع واحدهای عادی، امکان می‌دهند تا سرمایه گذاران در بازار صعودی سود مضاعفی کسب کنند، اما در بازار نزولی زیان نیز چند برابر می‌شود. به عبارت دیگر، منابع جذب‌شده از واحدهای عادی به عنوان اهرم برای واحدهای ممتاز استفاده می‌شود.
نقش صندوق درآمد ثابت در کنار صندوق اهرمی
برای مدیریت ریسک، وجود دارایی‌های کم‌ریسک در کنار ابزارهای پربازده بسیار مهم است. این‌جا است که اهمیت صندوق درآمد ثابت بیشتر مشخص می‌شود. صندوق‌های درآمد ثابت معمولاً بخش عمده‌ای از دارایی خود را در اوراق با درآمد ثابت، سپرده‌های بانکی و ابزارهای کم‌ریسک سرمایه‌گذاری می‌کنند.
سرمایه‌گذار حرفه‌ای معمولاً سبد خود را به طور کامل به صندوق اهرمی اختصاص نمی‌دهد؛ بلکه بخشی را به صندوق‌های پرریسک‌تر مانند صندوق اهرمی و بخشی را به صندوق درآمد ثابت یا ابزارهای مشابه اختصاص می‌دهد تا تعادل مناسبی بین بازدهی و ریسک برقرار شود.
مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های اهرمی
اگر صندوق اهرمی را با خرید مستقیم سهام مقایسه کنیم، چند مزیت مهم خود را نشان می‌دهد:
۱٫امکان کسب بازدهی بالاتر
چون ساختار صندوق به‌گونه‌ای طراحی شده که بازدهی واحدهای اهرمی تقویت شود. در دوره‌های رشد بازار، سود شما می‌تواند بیش از رشد متوسط بازار باشد. این ویژگی برای کسانی که به روند مثبت بازار سهام در میان‌مدت و بلندمدت باور دارند، بسیار جذاب است.
۲٫ مدیریت حرفه‌ای پرتفوی
به‌جای آن‌که خودتان هر روز درگیر تحلیل سهم‌ها، اخبار، صورت‌های مالی و نوسان‌های لحظه‌ای شوید، تیم متخصص صندوق این کار را برای شما انجام می‌دهد.
۳٫ شفافیت اطلاعات و نظارت قانونی
صورت وضعیت، ترکیب دارایی‌ها و خالص ارزش دارایی‌های صندوق به‌صورت منظم منتشر می‌شود. فعالیت صندوق‌ها نیز زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار و متولی و حسابرس مستقل انجام می‌شود. این شفافیت، ریسک‌های غیرضروری را کاهش می‌دهد.
۴٫ دسترسی آسان و امکان خرید و فروش روزانه
واحدهای صندوق‌های اهرمی در بورس قابل معامله‌اند. بنابراین می‌توانید مانند سهام عادی، از طریق سامانه‌های معاملاتی آنلاین آنها را بخرید و بفروشید.
۵٫ بدون نیاز به تجربه و دانش سرمایه گذاری
بسیاری از سرمایه‌گذاران جوان و ریسک‌پذیر، علاقه‌مند به بازدهی بالاتر از سپرده بانکی و صندوق درآمد ثابت هستند، اما زمان یا دانش کافی برای تحلیل حرفه‌ای بازار ندارند. صندوق اهرمی امکان حضور فعال در بازار سهام را برای این گروه، بدون نیاز به فعالیت تمام‌وقت، فراهم می‌کند.
ریسک‌های صندوق اهرمی چیست؟
نباید فراموش کرد که قابلیت اهرم که سود را تقویت می‌کند، می‌تواند زیان را هم بیشتر کند. مهم‌ترین ریسک‌سرمایه گذاری در صندوق اهرمی ریسک نوسان بالا است. در دوره‌های افت بازار، واحدهای اهرمی می‌توانند ریسک بسیار بالایی را تجربه کنند.
بازده صندوق اهرم معمولاً نوسانی‌تر از شاخص کل است؛ یعنی در دوره‌های صعودی بورس می‌تواند بازدهی بالاتری از شاخص کل ثبت کند و در دوره‌های نزولی هم افت بیشتری را تجربه کند. در تصویر زیر می‌توانید نمودار بازده صندوق اهرم را با شاخص کل مقایسه کنید.
بنابراین، صندوق اهرمی برای همه مناسب نیست. کسانی که تحمل ریسک پایینی دارند، نیاز به نقدشوندگی فوری برای هزینه‌های روزمره دارند یا از نظر روحی با دیدن نوسان سرمایه دچار استرس شدید می‌شوند، بهتر است سهم بسیار محدودی از سبد خود را به صندوق‌های اهرمی اختصاص دهند یا به طور کلی از گزینه‌های کم‌ریسک‌تر استفاده کنند.
بهترین صندوق اهرمی کدام است؟
صندوق اهرم کاریزما اولین و بزرگ‌ترین صندوق اهرمی بازار سرمایه ایران است که توسط سبدگردان کاریزما راه‌اندازی شده است.
این صندوق بخش عمده دارایی خود (حدود ۷۰ تا ۹۵ درصد) را در سهام و حق‌تقدم شرکت‌های بورسی و بقیه را در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کند.
صندوق اهرم کاریزما برای کسانی مناسب است که می‌خواهند بدون درگیر شدن و صرف زمان روزانه، با مدیریت حرفه‌ای و مکانیزم اهرمی، بازدهی بالاتری از بورس بگیرند. در جدول زیر می‌توانید بازدهی صندوق اهرم کاریزما را منتهی به تاریخ ۲۴ آبان ۱۴۰۴ بررسی کنید.
|
بازدهی صندوق اهرم کاریزما |
|
| ۲٫۲۹% | بازده ماهانه |
| ۴۸٫۴۶% | بازده سه ماهه |
| ۴۸٫۰۵% | بازده یک ساله |
آموزش روش خرید صندوق اهرمی
مسیر کلی سرمایه‌گذاری در صندوق‌های اهرمی، بسیار ساده و تمام‌آنلاین شده است. به‌طور خلاصه، مراحل به این شکل است:
۱٫ دریافت کد بورسی و ثبت‌نام در سجام
اگر تاکنون در بورس فعالیت نکرده‌اید، ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده و احراز هویت انجام دهید؛ سپس از طریق یک کارگزاری مانند کارگزاری کاریزما، کد بورسی دریافت کنید. این فرآیند به‌صورت آنلاین و در زمان کوتاهی انجام می‌شود. پس از ثبت نام در کارگزاری، دسترسی به سامانه معاملاتی برای شما فراهم خواهد شد.
۲٫ جست‌وجوی نماد صندوق اهرمی مورد نظر در سامانه معاملاتی
هر صندوق اهرمی دارای یک نماد معاملاتی مشخص است که در سامانه‌های معاملاتی درج می‌شود. مثلا نام نماد صندوق اهرم کاریزما «اهرم» است. با جست‌وجوی نام صندوق در سامانه معاملاتی خودد می‌توانید اطلاعات آن را مشاهده کنید.
۳٫ ثبت سفارش خرید و مدیریت سرمایه
پس از بررسی اطلاعات، می‌توانید تعداد واحد مورد نظر را در قیمت دلخواه سفارش دهید. بعد از انجام معامله، واحدهای صندوق در پرتفوی شما قرار می‌گیرند و می‌توانید روزانه ارزش آنها را رصد کنید.
البته برای سرمایه گذاری در واحدهای عادی و ممتاز صندوق اهرم کاریزما نیازی به سامانه‌های معاملاتی ندارید، خرید واحدهای صندوق اهرم کاریزما از طریق اپلیکیشن کاریزما بسیار ساده‌تر است.
تنها کافی است یک‌بار در سجام ثبت‌نام و کد بورسی دریافت کرده باشید؛ بعد از نصب رایگان اپلیکیشن و ورود به بخش صندوق‌ها، می‌توانید سفارش خریدتان را به‌صورت آنلاین و بدون محدودیت زمانی ثبت کنید.. کل فرایند بدون نیاز به تماس با کارگزار، مراجعه حضوری یا درگیری با پنل‌های پیچیده انجام می‌شود و وضعیت واحدهای صندوق، سود و زیان، و امکان فروش آنها هم به‌صورت لحظه‌ای داخل اپلیکیشن قابل مشاهده است.
جمع‌بندی: صندوق اهرمی؛ پلی بین جسارت و مدیریت حرفه‌ای
صندوق اهرمی پاسخی است به نیاز سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند بازدهی بالاتری از بازار سهام بگیرند، اما زمان برای انجام معاملات روزانه و تحلیل بازار را ندارند. این صندوق‌ها با استفاده از اهرم مالی، بازدهی پرتفوی پایه را در بازارهای صعودی تقویت می‌کنند، اما در کنار این فرصت جذاب، ریسک نوسان و احتمال زیان را هم افزایش می‌دهند؛ به همین دلیل، بهترین استفاده از صندوق اهرمی زمانی است که در کنار ابزارهای کم‌ریسک‌تری مثل صندوق‌های درآمد ثابت قرار بگیرد تا تعادل منطقی بین ریسک و بازده در سبد سرمایه‌گذاری شما ایجاد شود.
در بین گزینه‌های موجود، صندوق اهرم کاریزما به‌عنوان اولین و بزرگ‌ترین صندوق اهرمی بازار سرمایه ایران، این امکان را فراهم کرده که با سرمایه‌ای نه‌چندان زیاد، از پتانسیل رشد بورس بهره‌مند شوید. دسترسی آسان از طریق سامانه‌های معاملاتی و به‌ویژه اپلیکیشن کاریزما، شفافیت اطلاعات، مدیریت حرفه‌ای و سوابق بازدهی قابل‌قبول، این صندوق را به گزینه‌ای جدی برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر تبدیل کرده است.
اگر به آینده بازار سهام دید میان‌مدت و بلندمدت دارید و می‌خواهید بخشی از سبد خود را به یک ابزار پربازده‌تر اختصاص دهید، شروع سرمایه‌گذاری در صندوق اهرم کاریزما می‌تواند انتخاب مناسبی برای شما باشد.
۱٫ یا در صندوق اهرمی امکان از بین رفتن اصل سرمایه وجود دارد؟
صندوق اهرمی تحت نظارت نهادهای رسمی فعالیت می‌کند و دارایی‌های آن در قالب اوراق بهادار و سایر ابزارهای مالی نگهداری می‌شود؛ بنابراین «صفر شدن» سرمایه به آن معنا که در برخی معاملات پرریسک دیده می‌شود، معمول نیست. با این حال، به دلیل ماهیت اهرم، ارزش واحدهای اهرمی می‌تواند در دوره‌های افت شدید بازار، کاهش قابل توجهی داشته باشد.
۲٫ حداقل مبلغ لازم برای سرمایه‌گذاری در صندوق اهرمی چقدر است؟
حداقل مبلغ سرمایه گذاری در واحدهای عادی و ممتاز صندوق اهرم تنها ۱۰۰ هزار تومان است.
۳٫ صندوق اهرمی بهتر است یا خرید مستقیم سهام؟
این موضوع به دانش مالی، زمان آزاد و درجه ریسک‌پذیری شما بستگی دارد. اگر وقت و تخصص کافی برای تحلیل سهام، دنبال کردن اخبار و مدیریت روزانه پرتفوی دارید، خرید مستقیم سهام می‌تواند گزینه‌ای مناسب باشد. اما اگر ترجیح می‌دهید مدیریت پرتفوی را به یک تیم حرفه‌ای بسپارید و در عین حال از بازدهی تقویت‌شده بهره ببرید، صندوق اهرمی انتخاب منطقی‌تری است.
مانی فاضل پور
تاریخ : 30 - نوامبر - 2025توضیحات خیلی کامل بود، فقط یک نکته ذهنم رو درگیر کرده: توی صندوق اهرمی وقتی بازار ریزشی می‌شه، افت واحدهای ممتاز ممکنه آن‌قدر زیاد بشه که عملاً جبرانش سخت بشه؟ یعنی کسی که میان‌مدتی نگاه می‌کنه، چقدر باید نگران این موضوع باشه؟
کارشناس روابط عمومی
تاریخ : 30 - نوامبر - 2025مانی عزیز، افت شدید در واحدهای ممتاز کاملاً محتمل هست، اما نکته مهم اینه که این صندوق‌ها برای دوره‌های کوتاه‌مدت یا رفتارهای هیجانی مناسب نیستند. اگر افق شما میان‌مدت تا بلندمدته، نوسان‌ها در طول زمان تعدیل می‌شن و معمولاً مدیریت حرفه‌ای صندوق هم وزن پرتفوی رو اصلاح می‌کنه.
خلاصه اینکه:
در کوتاه‌مدت ریسک نوسان بالاست،
ولی با نگاه میان‌مدت، احتمال بازیابی بازده خیلی بیشتره،
به شرطی که صندوق پایه قوی و مدیریت فعالی داشته باشه.