اکنون صداهای میانه روتری در ایران به ویژه از سوی “پزشکیان” شنیده میشود که میگویند امکان مذاکرات زمانی که دولت ترامپ کارزار فشار حداکثری را متوقف کند وجود خواهد داشت. دو طرف ممکن است نتوانند ساعت را ده سال به عقب برگردانند و به توافق هستهای اصلی بازگردند. اما یک توافق جدید میتواند و باید بر همان اصول ساده متمرکز شود: ایران در مورد برنامه هستهای خود در ازای رهایی از تحریمهای آمریکا از غنی سازی بیشتر اورانیوم خودداری ورزد.
به گزارش اقتصاد آنلاین، روزنامه آمریکایی “نیویورک تایمز” نزدیک به دموکراتها در یادداشتی توصیههایی را به دولت ترامپ در قبال سیاستگذاری آمریکا در مورد ایران ارائه کرده است.
مشکل از استراتژی غیر قابل پیش بینی ترامپ است
“نیویورک تایمز” در این یادداشت با اشاره به این که استراتژی غیر قابل پیش بینی ترامپ آمریکا را در مسیر برخورد با ایران قرار داده، مینویسد:” دو هفته پیش ترامپ نامهای شخصی برای رهبر انقلاب ارسال کرد به این امید که مذاکرات بر سر برنامه هستهای در حال پیشرفت سریع ایران آغاز شود. او این ژست را با هشدار علنی به تهران در مورد اقدام نظامی احتمالی در صورت عدم حصول توافق دنبال کرد. دور جدید تحریمهای اقتصادی علیه صنعت نفت ایران آغاز شده است. سرانجام او در اواخر هفته گذشته مجوز حملات هوایی علیه اهدافی در یمن را صادر کرد که ظاهرا تحت کنترل انصارالله شبهنظامیان مورد حمایت ایران هستند. استراتژی غیرقابل پیشبینی ترامپ برای مهار فناوری موشکی و هستهای ایران، واشنگتن و تهران را در مسیر برخوردی قرار داده که از ظرفیت بالقوه بحران گسترده تری در خاورمیانه برخوردار است. اگر او در مورد میانجی گری برای حصول یک توافق به منظور مهار برنامه هستهای ایران جدیت دارد، دولتش باید از تشدید تنش فعلی عقب نشینی کند”.
مولفه زور و اجبار در مورد ایران کار نمیکند
“نیویورک تایمز” با اشاره به این که استفاده از اهرم “زور” و “اجبار” از سوی ترامپ در قبال ایران کارآمد نیست، مینویسد:” تهران اکنون از میز مذاکره دورتر است و مقامهای عالیرتبه ایران به طور فزایندهای از تعامل دوری میکنند و چارچوب کاخ سفید برای گفتوگوها را به مثابه نوعی تسلیم شدن توصیف میکنند. نامه ارسالی ترامپ به طور علنی از سوی رهبر انقلاب و “مسعود پزشکیان” رئیس جمهور ایران رد شد. رهبر انقلاب در این باره گفتند:”اصرار برخی دولتهای قلدر بر مذاکره برای حل مسائل نیست. گفتوگو برای آنان راهی به منظور طرح خواستههای جدید است، این صرفا در مورد موضوع هستهای ایران نیست”. آنان ممکن است پیشنهاد ترامپ را رد کرده باشند، اما وزارت خارجه ایران این هفته گفت که پاسخی صادر خواهد کرد”.
تحولات ژئوپولیتیک ایران را به سوی یک توافق سوق خواهد داد
“نیویورک تایمز” در ادامه به طرح این ادعا که تحولات ژئوپولیتیک در منطقه عاملی برای سوق دادن ایران به سوی حصول یک توافق با آمریکا است، میافزاید:”جنگ غزه باعث شد تا اسرائیل به نیروهای نیابتی ایران در غزه، سوریه و لبنان حمله کند. شاید مهمترین نگرانی ایران اقتصاد متزلزل آن کشور باشد. ارزش ریال واحد پولی ملی آن کشور به پایینترین حد خود رسیده است. نرخ تورم در ایران در چند سال اخیر به طور میانگین حدود ۴۰ درصد بوده و در نتیجه قیمت کالاها برای مصرف کنندگان ایرانی افزایش یافته است. وضعیت به حدی وخیم است که مجلس ایران در ماه جاری وزیر اقتصاد آن کشور را از سمت خود برکنار کرد. در سال ۲۰۱۵ میلادی نیز وضعیت بد اقتصادی ایران را به سوی مذاکره برای حصول برجام هدایت کرد. آن توافق تاریخی به ایران در ازای اعمال محدودیتهای سخت گیرانه بر برنامه هستهایاش لغو تحریمهای اقتصادی غرب را ارائه داد. بر اساس مفاد برجام، ایران غنیسازی اورانیوم را محدود کرد و آژانس بینالمللی انرژی اتمی ناظر هستهای سازمان ملل متحد امکان دسترسی نامحدود به تاسیسات هستهای شناخته شده ایران را کسب کرد. همه چیز زمانی تغییر کرد که ترامپ در سال ۲۰۱۸ میلادی آمریکا را از برجام خارج کرد. این در حالی بود که این ایده به طور گسترده پذیرفته شده بود که ایران به مفاد برجام پایبند بوده است. تقریبا همه متحدان اصلی آمریکا ترامپ را برای باقی ماندن آن کشور در برجام تحت فشار قرار دادند. ترامپ، اما علاوه بر خروج از برجام حدود حدود ۱۵۰۰ تحریم را علیه شرکتها و اشخاصی که با ایران تجارت میکردند اعمال کرد. او ابراز امیدواری کرد که ایران را برای توافقی تازه با هدف اعمال محدودیت بیشتر بر برنامه موشکی و دست کشیدن ایران از حمایت از گروههای نیابتی در منطقه تحت فشار قرار خواهد داد”.
استراتژی دور اول ریاست جمهوری ترامپ در قبال ایران با شکست همراه بود
این روزنامه با اشاره به شکست استراتژی دولت ترامپ در قبال ایران در دور نخست ریاست جمهوری اش مینویسد:”راهکار ترامپ در قبال ایران کار نکرد بلکه در عوض، مجموعهای از تشدید تنش نظامی متقابل توسط نیروهای نیابتی ایران به وقوع پیوست و ایران و ایالات متحده را به درگیری نظامی مستقیم نزدیکتر کرد و ایران برنامه هستهای خود را به نقطه اوج تازهای رساند. تهران اصرار دارد که فناوری هستهای صلحآمیز را دنبال میکند، اما اورانیوم را با خلوص ۶۰ درصد (در مقایسه با ۳.۶۷ درصد توافق اولیه) غنیسازی کرده که برای استفاده غیرنظامی غیرقابل توجیه است. این تنها یک گام فنی است که با دستیابی به سوخت ۹۰ درصدی کافی برای ساخت بمب اتمی فاصله دارد. گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ماه گذشته حاکی از آن بود که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران تا ۶۰ درصد در سهماهه گذشته به طور قابلتوجهی رشد کرده و به ۲۷۵ کیلوگرم رسیده یا به معنای دیگر ایران در صورت غنی سازی بیشتر اورنیوم از مواد کافی برای ساخت حدود شش بمب اتمی برخوردار خواهد شد”.
ترامپ هیچ گزینه نظامی خوبی برای مقابله با ایران در اختیار ندارد
این روزنامه با اشاره به این که ترامپ هیچ گزینه نظامی خوبی برای مواجهه با ایران ندارد، مینویسد:”بنیامین نتانیاهو” نخست وزیر اسرائیل تلاش کرده تا ترامپ را تحت فشار بگذارد تا تاسیسات هستهای ایران را با انجام یک عملیات هوایی مشترک نابود کند. با این وجود، بعید به نظر میرسد که حمله نظامی به زیرساختهای هستهای ایران که بخش عمده آن در اعماق زمین قرار گرفته آسیبهای جبرانناپذیری وارد کند. علاوه بر آن، حمله نظامی به تاسیسات هستهای ایران خطر آغاز یک جنگ گستردهتر را تشدید میکند. اگر ایران به تسلیحات هستهای دست یابد کشورهای رقیب آن کشور از جمله عربستان سعودی، مصر و ترکیه نیز مجبور خواهند شد برنامههای تسلیحاتی هستهای خود را توسعه دهند. هم چنین، این وضعیت میتواند اسرائیل را تحریک به اقدام نظامی به تنهایی یا با همکاری آمریکا کند”.
چگونه از گزینه بمباران ایران یا دستیابی ایران به بمب اتمی جلوگیری کنیم؟
“نیویورک تایمز” در پاسخ به این پرسش که راهکار مناسب دولت آمریکا در قبال ایران چه میتواند باشد، مینویسد:”ایران از زمان خروج آمریکا از برجام هیچ مذاکره مستقیمی با مقامهای آمریکایی انجام نداده است. با این وجود، اکنون صداهای میانه روتری در ایران به ویژه از سوی “پزشکیان” شنیده میشود که میگویند امکان مذاکرات زمانی که دولت ترامپ کارزار فشار حداکثری را متوقف کند، وجود خواهد داشت. دو طرف ممکن است نتوانند ساعت را ۱۰ سال به عقب برگردانند و به توافق هستهای اصلی بازگردند. با این وجود، یک توافق جدید میتواند و باید بر همان اصول ساده متمرکز شود: ایران در مورد برنامه هستهای خود در ازای رهایی از تحریمهای آمریکا از غنی سازی بیشتر اورانیوم خودداری ورزد. ایران باید به سقف غنیسازی خود بازگردد، به بازرسان اجازه بازگشت به تاسیسات خود را بدهد و پیشنهاد حذف ذخایر رو به رشد اورانیوم غنیشده تا حداقل ۶۰ درصد خود را بدهد. در مقابل، ایالات متحده باید کارزار فشار حداکثری خود را کاهش داده و راه را برای سرمایه گذاری در ایران از طریق شرکتهایی که نمیخواهند با مجازاتهای تحریمی وزارت خزانه داری آمریکا مواجه شوند باز کند. تنشها میان ایران و آمریکا از سال ۲۰۲۰ میلادی زمانی که موشکهای شلیک شده نیروهای نظامی ایران یک هواپیمای اوکراینی حامل ۱۷۶ سرنشین را سرنگون کرد (ظاهرا به این دلیل که هواپیما را با یک موشک کروز آمریکایی اشتباه گرفته بودند) تا این اندازه بالا نبودند. اکنون همه طرفین قبول دارند که وقوع یک درگیری منطقهای به نفع هیچ کس نیست. تضمین معامله بهترین راه برای جلوگیری از وقوع آن درگیری است”.
- نویسنده: اقتصاد آنلاین