بازار سرمایه همواره فضایی برای مواجهه با نوسانات و چالش‌های غیرقابل پیش‌بینی بوده است. یکی از شرایط متداول در این بازار زمانی است که فشار فروش غالب می‌شود و بازار در تلاش برای دستیابی به تعادل است، اما کمبود نقدینگی یا عوامل روانی، این تلاش‌ها را ناکام می‌گذارد. این وضعیت نه تنها سرمایه‌گذاران خرد، بلکه تحلیلگران حرفهای را نیز با چالش مواجه می‌کند و آنها را به اتخاذ تصمیمات هوشمندانه‌تر وامی‌دارد.
فشار فروش در بازار بورس یکی از پدیده‌هایی است که می‌تواند نگرانی‌های زیادی را به بازار وارد کند. این وضعیت به‌ویژه زمانی اتفاق می‌افتد که عوامل بنیادی منفی با جو روانی ناپایدار ترکیب شوند. به عنوان مثال، در روزهایی که شاخص‌های کلیدی بازار تحت تأثیر فشار فروش قرار می‌گیرند، نمادهای بزرگ و تأثیرگذار با صف‌های فروش سنگینی مواجه می‌شوند و این امر باعث می‌شود که سایر بخش‌های بازار نیز تحت تأثیر این روند منفی قرار گیرند.
در این شرایط، عملکرد خریداران حقوقی و سرمایه‌گذاران بزرگ از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. حمایت‌های هوشمندانه می‌تواند نقش مهمی در متعادل‌سازی بازار ایفا کند، اما گاهی اوقات این حمایت‌ها تنها در کوتاه‌مدت مؤثر هستند و به دلیل عدم اعتماد کافی یا کمبود نقدینگی، تعادل به‌دست‌آمده ناپایدار باقی می‌ماند.
نبود نقدینگی؛ مشکل اساسی بازار
کمبود نقدینگی یکی از مسائل مهم و تاثیرگذار در شرایط منفی بازار است. آمار‌های اخیر نشان‌داده‌اند که رشد نقدینگی در اقتصاد ایران طی ماه‌های گذشته کنترل شده و این سیاست‌های انقباضی، اثرات مستقیمی بر بازار سرمایه داشته‌است. برای مثال، کاهش نرخ پول به شبه‌پول و افت سرمایه‌گذاری‌های عمومی در بازار، نشان‌دهنده نبود جریان‌های ورودی قوی به بورس است. نبود نقدینگی باعث می‌شود که حتی در شرایطی که دلار یا سایر دارایی‌های سرمایه‌ای در حال رشد هستند، بازار سرمایه نتواند همپای آنها حرکت کند. این مساله نه‌‌‌‌‌‌‌‌تنها بر حجم معاملات تاثیر می‌گذارد، بلکه تعداد مشارکت‌‌‌‌‌‌‌‌کنندگان در بازار را نیز کاهش می‌دهد و انگیزه سرمایه‌گذاری را به‌شدت پایین می‌آورد.
فرصت‌های بنیادی در دل بحران
یکی از ویژگی‌های بارز سرمایه‌گذاران حرفهای، توانایی شناسایی فرصت‌ها در دل بحران‌‌‌‌‌‌‌‌ها است. وقتی بازار درگیر فشار فروش و نبود نقدینگی است، سرمایه‌گذاران هوشمند به‌جای تمرکز بر جریان‌های کوتاه‌مدت، به سراغ نمادهای بنیادی و شرکت‌هایی با چشم‌‌‌‌‌‌‌‌انداز روشن می‌روند. شرکت‌های بنیادی با رشد سودآوری مناسب، حتی در شرایط منفی بازار نیز جذابیت خود را حفظ می‌کنند. این نمادها، نه‌‌‌‌‌‌‌‌تنها سرمایه‌گذاری پایدار را برای سهامداران به ارمغان می‌‌‌‌‌‌‌‌آورند، بلکه می‌توانند به‌عنوان ستون‌‌‌‌‌‌‌‌های تعادلی در بازار عمل کنند. تجربه‌‌‌‌‌‌‌‌های گذشته نشان‌داده‌است که تمرکز بر این نمادها در نهایت منجر به بازدهی مطلوب‌تری نسبت به جریان‌های مقطعی و هیجانی بازار می‌شود.
نقش روان‌شناسی در بازگشت بازار
بازار سرمایه تنها عرصه‌‌‌‌‌‌‌‌ای برای تحلیل‌های عددی و بنیادی نیست، بلکه عوامل روان‌شناسی نیز نقشی اساسی در شکل‌گیری روندها دارند. زمانی‌که فشار فروش بر بازار غالب می‌شود، جو روانی منفی به‌سرعت گسترش می‌یابد و حتی سرمایه‌گذاران حرفهای را به سمت تصمیمات هیجانی سوق می‌دهد. با این‌حال، بازگشت بازار معمولا زمانی رخ می‌دهد که اعتماد سرمایه‌گذاران به‌تدریج بازسازی شود. انتشار اخبار مثبت، حمایت‌های هدفمند حقوقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها و پایداری قیمت‌ها در نمادهای کلیدی می‌تواند اولین نشانه‌های بازگشت را نشان دهد، اما این فرآیند نیازمند زمان و تلاش مستمر از سوی سیاستگذاران و فعالان بازار است.
درس‌هایی برای آینده
در شرایطی که بازار به‌دنبال تعادل است، سرمایه‌گذاران باید از نگاه کوتاه‌مدت و هیجانی دوری‌کرده و بر مبنای تحلیل‌های بنیادی تصمیم‌گیری کنند، همچنین سیاستگذاران اقتصادی نیز باید با اتخاذ سیاست‌های هوشمندانه، جریان نقدینگی را به سمت بازار سرمایه هدایت کنند. ایجاد ابزارهای جدید برای جذب سرمایه، افزایش شفافیت و تقویت اعتماد عمومی، می‌تواند نقش مهمی در پایداری بازار ایفا کند.
در نهایت، هرچند شرایط ناپایدار و منفی بازار می‌تواند چالشبرانگیز باشد، اما فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاری‌های هوشمندانه در دل همین بحران‌‌‌‌‌‌‌‌ها نهفته است. اگر سرمایه‌گذاران بتوانند با استراتژی‌های بلندمدت و تحلیل‌های دقیق به میدان بیایند، نه‌‌‌‌‌‌‌‌تنها از افت‌‌‌‌‌‌‌‌های مقطعی بازار آسیب نمی‌‌‌‌‌‌‌‌بینند، بلکه می‌توانند از روندهای صعودی آینده نیز بهره‌مند شوند. بازار سرمایه در شرایط فعلی، در دوراهی تعادل قرار دارد. فشار فروش و نبود نقدینگی، چالش‌های جدی برای بازیابی روندهای مثبت ایجاد‌کرده‌اند، اما در عین حال، فرصت‌هایی برای سرمایه‌گذاری در نمادهای بنیادی به‌وجود آورده‌اند. تنها با تعادل میان سیاست‌های کلان اقتصادی و تصمیمات هوشمندانه سرمایه‌گذاران، می‌توان آینده‌‌‌‌‌‌‌‌ای پایدارتر و روشن‌‌‌‌‌‌‌‌تر برای بازار متصور شد.
منبع:
دنیای اقتصاد
سارا سمیع شمس
- نویسنده: گسترش نیوز
