مس به دلیل کاربرد در هر دو حوزه صنایع زیرساختی (صنایع تأمین‌کننده بستر برای تولید صنعتی) و صنایع مدرن (صنایع تولیدی مدرن) بیش از صد سال است به عنوان یک پیش‌نیاز کلیدی برای صنایع دنیا مطرح بوده است. اصلی‌ترین حوزه‌های کاربرد مس، صنایع الکتریکی ، صنعت ساختمان و زیرساخت‌های آب و فاضلاب ،صنایع تولیدکننده ماشین‌آلات صنعتی و صنایع آلیاژی است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، ویژگی مهم مس کاربردهای روزافزون آن در تکنولوژی‌های مدرن است که باعث میشود تقاضای جهانی برای این فلز برای افق میان‌مدت و بلندمدت “پایدار” باشد؛ توسعه هوش مصنوعی ، افزایش دیتاسنترها، توسعه انرژیهای تجدید پذیر ، رشد مصرف خودروهای برقی ، توسعه ساخت تسحیلات نظامی بر رونق مس افزوده است.
از عوامل موثر بر ارزش مس نیز می‌توان به شرایط اقتصادی در داخل و خارج ، حجم استخراج، میزان عرضه و تقاضا، قیمت انرژی، نرخ ارز و سایر محرک‌های اقتصادی مهم اشاره کرد.
رکورد شکنی مس
قیمت هرتن مس جهانی به تازگی تا حوالی ۱۱۰۰۰ دلار بالا رفت و سقف های تاریخی را شکست ولی مجدد با کاهش به محدوده ۱۰۳۵۰ دلار رسیده است. یکی از مهم ترین دلایل افزایش قیمت مس می تواند کمبود تولید مس باشد لذا عرضه و تقاضا نقش مهمی در قیمت این فلز دارد. یک رویداد مهم که نشان‌دهنده عطش جهانی بلندمدت برای مس است، برنامه‌هایی است که معادن بزرگ‌مقیاس کنونی در کشورهای مختلف برای توسعه ظرفیت تولیدشان تدوین کرده‌اند تا تولیدات بیشتری به بازار عرضه کنند. اصلی‌ترین تولیدکنندگان مس جهانی و کانون تمرکز پروژه‌های جدید و توسعه‌ای، کشورهای شیلی، پرو، چین و ایالات متحده آمریکا هستند؛ در این میان کشور ایران نیز با رتبه ۱۵ در میان ۲۰ کشور بزرگ تولیدکننده مس شناخته شده است
به نظر میرسد در سال ۱۴۰۳ قیمت مس تحت تأثیر عواملی همچون عرضه و تقاضا، اقتصاد و سیاست جهانی، ماشین آلات و خودروهایی که با انرژی پاک کار می‌کنند قرار بگیرد. باتوجه به نیاز کلی جهان به مس انتظار می‌رود قیمت جهانی مس در سال جدید در مقایسه با سال گذشته بهتر باشد لذا برای امسال افزایش نسبی قیمت مس به دلیل کسری تولید را خواهیم داشت. تولید سالانه این محصول در حال حاضر پاسخگوی نیاز مصرف‌کنندگان نیست و بهره برداری از معادن جدید هم زمانبر و هزینه بر است و اثر تولید نیز با تقاضای مضاعف در اینده خنثی میشود لذا انتظار رسیدن قیمت ها به محدوده ۱۳۰۰۰- ۱۵۰۰۰ دلار عجیب نیست ولی فعلا در حوالی ۱۱۰۰۰ دلار درگیر مقاومت مهمی هستیم که باید زمان صرف شود تا شکسته شود.
مس در سالی که گذشت ، آنچه در ۱۴۰۳ خواهید دید از زبان عضو هیات مدیره انجمن مس:
سیداحمد مشکانی، عضو هیات مدیره انجمن مس به تازگی طی گزارشی عنوان کرده که کشور ایران یکی از کشورهای برتر در زمینه دارا بودن منابع معدنی مس به شمار می‌رود. براساس داده‌های موجود، ایران به واسطه دارا بودن ۵۴ میلیون تن مس محتوی کشف شده رتبه هفتم را در میان کشورهای جهان به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر نیز ایران با تولید سالانه در حدود ۳۱۰ هزار تن مس رتبه ششم آسیا و رتبه پانزدهم را در دنیا دارد. اما ایران با وجود میزان ذخیره کشف شده مس از نظر تولید از رقبای
برای بررسی روند تغییرات قیمت مس و بازار ان در ایران و جهان در سال ۱۴۰۲ باید به دو نکته اصلی اشاره شود؛ نکته اول کاهش بروز پاندمی کرونا و رفع محدودیت‌های ناشی از آن است. این موضوع که باعث شده بود قیمت مس افزایشی و سپس کاهشی شود، همزمان با کاهش شرایط کرومایی در نهایت به ثبات و رشد قیمت مس منجر شد. نکته دوم تولید ماشین‌های های هیبریدی و برقی و استفاده از انرژی تجدید پذیر است که باعث افزایش تدریجی قیمت مس شد. همانظور که مستحضرید قیمت مس در اوایل سال ۱۴۰۲ به‌شدت افزایشی همراه با نوسانات پی‌درپی بود. بنابراین، در طول سال گذشته شاهد اوج گرفتن بهای این محصول بودیم. به‌طورکلی، بازار مس در سال‌های اخیر جزو بازارهای پرنوسان کشور بوده و نرخ محصولات آن مدام تغییر کرده و قیمت‌های جدیدی را به ثبت رسانده است. براین‌اساس، شرایط فعلی بازار مس تفاوت چندانی با سال گذشته ندارد. لازم به ذکر است، برای اینکه بازار کف قیمت را ببیند، نیاز به رکود بزرگ جهانی است که این وضعیت در آینده نزدیک اتفاق نخواهد افتاد.
بازار داخلی از بازار جهانی به عنوان پایه و مبناء تبعیت می‌کند، به دلایلی همچون نوسانات نرخ ارز نیمایی و عدم تعادل در قیمت گذاری در بورس و بازار آزاد نمی‌توان بازار جهانی مس را با بازار داخلی در یک سناریو یکسان بررسی کرد. در اوایل سال میلادی ۲۰۲۳ قیمت جهانی مس در حدود ۸ هزار و ۵۰۰ دلار بر تن رسید و در ماه‌های مارس و آوریل عدد ۹ هزار دلار و بالاتر را لمس کرد. سپس نرخ مس تا ۷۹۰۰ دلار سقوط کرد و طی چند ماه نوسانی تا سقف ۸ هزار و ۶۰۰ دلار در نوسان بود. قیمت مس در روزهای پایانی سال گذشته میلادی قیمت ۸ هزار و ۷۴۵ د لار بر تن را به ثبت رساند.
به نظر میرسد میانگین نرخ مس در بازارهای جهانی در سال گذشته در حدود ۸ هزار و ۴۰۰ دلار بر تن بود که با توجه به تورم جهانی قیمت مناسبی برای صنعت مس محسوب میشود و نشان می‌دهد نرخ مس کمتر دستخوش تغییر شده است. جنگ اسرائیل و فلسطین نیز از عواملی بود که بر قیمت جهانی مس تغییرانی ناگهانی نداشت و فقط بعد از شروع جنگ قیمت مس که در کف خود قرار گرفته بود روند صعودی خود را آغار کرد. به طور کلی تولیدات جهانی مس سال آرامی پشت سر گذاشت.
در ایران قیمت مس علاوه بر قیمت‌های جهانی ناشی از چند پارامتر دیگر از جمله قیمت بورس، نرخ دلار آزاد و تفاوت آن با قیمت ارز نیمایی، میزان عرضه و تقاضا است. قیمت مس در بورس کالا مشخص است، لیکن در بازار آزاد تا حدودی به شکلی که در ادامه گفته میشود تعیین میشود. کمترین قیمت مس در بازار آزاد در حدود ۳ الی ۱۰ در صد کمتر از قیمت بورس بوده و بیشترین آن در حدود ۲ الی ۵ درصد از قیمت بورس بالاتر بوده است. در این میان شایان ذکر است که قیمت یک تن مس در بورس کالا بین ۴۰ تا ۷۰ میلیون تومان پایین‌تر از نرخ‌های جهانی تعیین شده است. متأسفانه این امر از نرخ ارز نیمایی نشأت می‌گیرد که به تولیدکنندگان خصوصی و معادن کوچک و متوسط زیان وارد کرده است. کمترین قیمت یک تن مس در بورس کالا بدون ارزش افزوده در حدود ۳۲۵ میلیون تومان و بیشترین آنکه در اواخر سال بود در حدود ۴۲۰ میلیون تومان به ثبت رسید. این عدد که نسبت به به بازار جهانی تغییرات بیشتری از خود نشان داد و از رشد حدود ۲۵ درصدی حکایت دارد. درصورتیکه این نوسانات در بازار آزاد از ۲۹۵ تا ۴۳۰ میلیون تومان در نوسان بود که واسطه‌ها و دلالان در این تغییرات نقش به سزایی داشتند.
به نظر میرسد که برای یکدست بودن قیمت‌ها در بازار بهتر است نرخ دلار آزاد شود تا قیمت‌ها در بازار آزاد و بورس کالا تفاوت چندانی نداشته باشد و به قیمت جهانی نزدیک شود تا واسطه‌های ذینفع از این فضای خالی بهره‌مند نشوند. نهایتا در سال ۱۴۰۳ قیمت مس تحت تأثیر عواملی همچون عرضه و تقاضا، اقتصاد و سیاست جهانی، ماشین آلات و خودروهایی که با انرژی پاک کار می‌کنند قرار بگیرد. باتوجه به نیاز کلی جهان به مس انتظار می‌رود قیمت جهانی مس در سال جدید در مقایسه با سال گذشته بهتر باشد .
قاب عملکرد مس: در حال حاضر قیمت هر مس ۱۰,۳۴۹ دلار می باشد.
روند جهانی قیمت مس طبق پیش بینی های مدل های موجود در جهان برای یک بازه ۵ ساله:
طبق قاعده رسمی و تئوریک، مبنای تعیین قیمت‌های جهانی محصولات کامودیتی مانند مس، تغییرات نسبی روندهای عرضه و تقاضای جهانی است؛ اما با توجه به وجود ریسک و احتمال تغییر مناسبات باید از مدل‌های پیچیده تحلیل داده برای پیش‌بینی روندها استفاده نمود و صرف اطمینان از وضعیت تقاضا کفایت نمیکند.
بر همین اساس و با مبنا قرار دادن مس کاتدی به عنوان محصول، پنج مطالعه و مدل مستقل جهانی که برآوردهایشان نسبت به واقعیت‌ها از دقت بالاتری برخوردار بوده‌اند انتخاب و بررسی شده‌اند میانگین ارقام پیش‌بینی شده طبق این پنج مطالعه (وزنی و ساده) در قالب نمودار نمایش داده شده است که نشان دهنده روند افزایشی قیمت مس در بازه پنجساله بر اساس اجماع دقیق‌ترین مدل‌های قیمت‌گذاری است. در مجموع به نظر میرسد افزایش تقاضا تأثیر افزایش ظرفیت تولید را خنثی کرده و باعث به وجود آمدن بازار پررونق جهانی شود.
یک پیش بینی دیگر از مس طی ۴ سال آتی:
اندوراند معامله گر بزرگ کامادیتی می گوید که قیمت مس به ۴۰۰۰۰ دلار در هر تن خواهد رسید! مدیر هج فاند، پیر اندوراند، انتظار دارد که قیمت مس در چند سال آینده تقریباً چهار برابر شود و به ۴۰۰۰۰ دلار در هر تن برسد، زیرا تقاضای فزاینده باعث کاهش ذخایر جهانی فلز قرمز می شود. اندوراند همچنین دیدگاه صعودی نسبت به سایر کالاها دارد، از جمله کاکائو که از ابتدای سال تا اواسط آوریل قیمت آن سه برابر شد و آلومینیوم که فکر می‌کند به دلایلی مشابه با مس همچنان در حال افزایش قیمت خواهد بود، زیرا می‌توان آن را جایگزین مس کرد
نمودار قیمت مس:
نمودار لگاریتمی مس خرید نقدی را مشاهده می نمایید.
حمایت نزیک قوی : ۹۹۵-۱۰۰۰۰ دلار و هدف های قیمتی مهم شکشت ۱۰۶۰۰-۱۱۰۰۰ دلار و تثبیت بالای آن.
به نظر میرسد کوتاه مدت اصلاح در پیش است ولی مسیر میان و بلندمدت صعودی خواهد بود.
- نویسنده: اقتصاد آنلاین
