یکی از چترهای حمایتی بیمه تامین اجتماعی، بیمه بیکاری است. سازمان تامین اجتماعی با دریافت حق بیمه مقرر، این مستمری را پرداخت می‌کند.
هر آنچه درباره بیمه بیکاری، مبلغ بیمه بیکاری، قانون جدید بیمه بیکاری، مراحل دریافت بیمه بیکاری، مدارک لازم برای بیمه بیکاری، شرایط بیمه بیکاری، مدت بیمه بیکاری است را می‌توانید در این خبر مشاهده نمائید.
گاهی اوقات بعضی از صاحبان مشاغل بنابر دلایل متعددی از کار بیکار می‌شوند. بیکار به فردی اطلاق می‌شود که بدون میل و اراده خود از کار اخراج شده که یا از سوی کارفرما تعدیل شده یا به خاطر بیماری از کارافتاده شده است.
طبق تعریف قانونی از نظر قانون بیمه بیکاری، بی کار به شخص بیمه‌شده‌ای گفته می‌شود که بدون میل و اراده خود بی کار شده و اکنون آماده به کار است و می‌تواند در محیط کار جدید فعالیت خود را آغاز کند. مقرری بیمه بیکاری به بیمه‌شدگانی تعلق میگیرد که شغل خود را از دست داده‌اند. برای دریافت این مقرری باید بیمه شده حداقل یک سال سابقه پرداخت بیمه را قبل از بیکاری خود داشته باشد. داشتن تابعیت ایرانی برای دریافت بیمه بیکاری الزامی است.
فرمهای درخواست برقراری بیمه بیکاری
در قانون مربوط به حق بیمه بیکاری شرایطی لحاظ شده که پیرو این قانون اتباع خارجی مشمول دریافت بیمه بیکاری نمی‌شوند.
میزان پرداختی به فرد بیکار زیاد نیست، و باید این موضوع را در نظر داشت که این میزان پرداختی به عنوان بیمه بیکاری با این خرج و مخارج پاسخگوی کارگران به خصوص کارگران متاهل نیست و حداقل‌های زندگی با این پول‌ها محقق نمی‌شود.
بیمه‌شدگان تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی چنانچه از کار بیکار شوند، ظرف حداکثر یک ماه از روزی که بیکار شدند باید به شعب تامین اجتماعی مراجعه کنند و نسبت به تشکیل پرونده اقدام کنند.
لازم به ذکر است؛ بیمه شده باید حداقل۶ ماه حق بیمه پرداختی داشته باشد در غیر این صورت حائز دریافت حق بیمه بیکاری نمی‌شود.
شعب سازمان تامین اجتماعی در سراسر کشور با بررسی پرونده فرد بیکار محاسباتی را انجام می‌دهند و میزان و مدت پرداختی را مشخص می‌کنند.
در چه شرایطی بیمه شدگان بیکار، استحقاق دریافت بیمه بیکاری را دارند؟
اگر قرارداد همکاری کارگر از نوع قرارداد کار موقت یا معین باشد، باید حداقل یک سال در آخرین کارگاه به همراه پرداخت حق بیمه داشته باشد. مستمری بگیر، بازنشسته و یا از کار افتاده کلی نباشند. بیمه شده قبل از بیکاری حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد. بیمه‌شدگانی که به دلیل تغییرات در ساختار اقتصادی واحدهای مربوطه به تشخیص وزارتخانه مرتبط و تایید شورای عالی کار، بیکار موقت شناخته شوند، مشمول دریافت مقرری خواهند بود. اگر فرد در حین دریافت بیمه بیکاری، مجددا شاغل شود ولی به سازمان تامین اجتماعی این مساله را اعلام نکند، در نهایت مقرری واریزی را باید بعد از اشتغال مجدد عودت نماید. اگر بیمه‌شده با دریافت دستمزد روزهای بلاتکلیفی به کار قبلی خود برگردد، باید مقرری دریافتی خود در این بازه را به سازمان تامین اجتماعی عودت نماید.
مدارک لازم برای تشکیل پرونده بیمه بیکاری:
اصل و کپی یکسال آخر قرارداد کار یا رای صادر شده
عکس ۴*۳ جدید (۴ قطعه)
اصل و کپی مدرک تحصیلی یا مدرک فنی
اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه
اصل و کپی کارت ملی
اصل و کپی گواهی کار از شرکت
اصل و کپی کارت پایان خدمت (فقط برای آقایان)
کپی صفحه اول دفترچه بیمه
مدت بیمه بیکاری
مدت پرداختی حق بیمه از ۶ تا ۵۰ ماه است که سقف پرداختی ۵۰ ماه به متاهل‌ها تعلق میگیرد. همچنین میزان پرداختی هم متغیر است، و میزان و تغییرات بر مبنای متاهل و مجردی تعیین می‌شود و مسلماً حق بیمه بیکاری متاهل‌ها به نسبت مجرد‌ها بیشتر است.
مبلغ بیمه بیکاری برای افراد مجرد
کسانی که ۶ تا ۲۴ ماه حق بیمه پرداخت کرده باشند تا ۶ ماه، ۲۵ تا ۱۲۰ ماه پرداختی حق بیمه تا ۱۲ ماه، ۱۲۱ تا۱۸۰ ماه حق بیمه پرداختی تا ۱۸ ماه، ۱۸۱ تا ۲۴۰ ماه حق بیمه پرداختی تا ۲۶ ماه و ۲۴۱ ماه به بالا تا ۳۶ ماه دریافت می‌کنند.
مبلغ بیمه بیکاری برای افراد متاهل
کسانی که ۶ تا ۲۴ ماه حق بیمه پرداخت کرده باشند تا ۱۲ ماه، ۲۵ تا ۱۲۰ ماه پرداختی حق بیمه تا ۱۸ ماه، ۱۲۱ تا ۱۸۰ ماه حق بیمه پرداختی تا ۲۶ ماه، ۱۸۱ تا ۲۴۰ ماه حق بیمه پرداختی تا ۳۶ ماه و ۲۴۱ ماه به بالا تا ۵۰ ماه بیمه بیکاری دریافت می‌کنند.
دلایل قطع بیمه بیکاری
بیمه شده دوباره به کار اشتغال یابد.
بیمه شده از قبول شغل مشابه پیشنهاد شده خودداری کند.
بیمه شده مستمری بازنشستگی دریافت کند و یا دچار از کار افتادگی کلی شود.
مدت زمان که بیمه بیکاری به او تعلق میگیرد پایان یابد.
بیمه شده فوت کند.
بیمه شده بدون دلیل موجه از شرکت در دوره‌های کاراموزی خودداری کند.
قیمت و جدول نرخ بیمه شخص ثالث ۹۷ نحوه محاسبه و قسطی
سوالات مرتبط با بیمه بیکاری
در این قسمت لیستی از سوالات متداول مرتبط با شرایط بیمه بیکاری آورده شده‌اند.
۱- بیکار از نظر قانون بیمه بیکاری چه کسی است؟
برابر ماده ۲ قانون بیمه بیکاری، بیکار بیمه شده‌ای است که بدون میل و اراده بیکار شده و آماده به کار باشد.
۲-وضعیت بیمه بیکاری متقاضیانی که علیرغم احراز اشتغال توسط مراجع ذی ربط، بیکار می‌شوند و غیر ارادی بودن بیکاری آنان نیز محرز ولی حق بیمه آنان توسط کارفرما پرداخت نشده باشد، چگونه است؟
در صورت صدور رأی موضوع ماده ۱۴۸ قانون کار توسط مراجع ذی ربط به استناد ماده ۳۶ قانون تامین اجتماعی، در صورتی که کارفرما از کسر حق بیمه سهم بیمه شده خودداری کند، شخصاً مسئول پرداخت آن خواهد بود.
تأخیر کارفرما در پرداخت حق بیمه یا عدم پرداخت آن، رافع مسئولیت و تعهدات سازمان در مقابل بیمه شده نخواهد بود.
۳- در صورتی که کارگر دراثنای قرارداد کار اخراج شود آیا مشمول بیمه بیکاری می‌گردد؟
در صورت صدور رأی مراجع حل اختلاف مبنی بر قطع رابطه کاری و غیر ارادی بودن بیکاری با دارا بودن سایر شرایط مندرج درقانون، مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری می‌گردد.
۴- کارگری از کارگاهی اخراج شده و بلافاصله در کارگاه دیگری به صورت قرارداد مدت موقت مشغول به کار گردیده است، در صورت اخراج وی از کارگاه دوم، آیا مشمول مقرری بیمه بیکاری می‌باشد؟
با توجه به اینکه داشتن حداقل یکسال سابقه پرداخت حق بیمه درآخرین کارگاه برای کارگران قراردادی ملاک پرداخت مقرری بیمه بیکاری می‌باشد.
اگر کارگر فاقد قرارداد مدت موقت باشد برای تعیین تکلیف در ارتباط با قطع رابطه کارگری می‌بایست به مراجع حل اختلاف مراجعه نماید.
۵- کارگری پس از اخراج توسط کارفرما اقدام به طرح شکایت می‌نماید. پس از اعلام تاریخ وقوع بیکاری مشخص می‌گردد که کارفرما عمداً یا سهواً اقدام به پرداخت حق بیمه اضافه نموده است، وضعیت بیمه بیکاری این قبیل افراد چگونه خواهد بود؟
اگر کارفرما عمداً و یا سهواً لیست اضافه حق بیمه به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت نماید، ملاک سازمان برای پرداخت مقرری، تاریخ وقوع بیکاری می‌باشد که توسط واحدهای تعاون، کارو رفاه اجتماعی اعلام می‌گردد.
۶-در صورتی که پس از پایان قرارداد، کارفرما حاضر به تمدید قرارداد باکارگر باشد ولی کارگرآماده به کار نباشد؛ آیا متقاضی می‌تواند از مقرری بیمه بیکاری استفاده نماید؟
مطابق ماده ۲ قانون بیمه بیکاری در چنین مواقعی بیکاری ؛ مصداق ارادی خواهد یافت ومتقاضی فوق مشمول شرایط بیمه بیکاری نمی‌گردد.
۷-اگر کارگری با قرارداد مدت موقت در اثناء قرارداد اخراج گردد و با کارفرمای خود سازش و تسویه حساب نماید آیا مشمول برقراری مقرری بیمه بیکاری می‌گردد؟
برابر ماده ۲۵ قانون کار هیچکدام از طرفین قرارداد کار موقت (کارگر و کارفرما) به تنهایی حق فسخ قرارداد را ندارند و مطابق دستورالعمل شماره ۱۹۴۲۲ مورخ ۲۲/۴/۷۳ موضوع وحدت رویه اجرای بیمه بیکاری، چنانچه کارگر و کارفرما رأسا مبادرت به سازش نمایند ؛کارگر از شرایط بیمه بیکاری خارج می‌شود.
۸-برابر تفاهمنامه مشترک ۱۱۸۷۳۹مورخ ۱/۱۲/۸۴ داشتن حداقل یکسال سابقه در آخرین کارگاه الزامیست، ولی در برخی موارد این موضوع درمورد همه کارگران دائم و اثنای قرارداد یکسان تلقی می‌گردد، لطفا ارائه راه کارفرمایید؟
داشتن حداقل یکسال سابقه در آخرین کارگاه طبق تفاهمنامه مشترک صرفاً مربوط به کارگرانی است که قرارداد موقت ایشان پایان یافته است
و تسری آن به کارگران دائمی ویا اخراج در اثنای قرارداد مغایرت قانونی دارد، بدیهی است در خصوص این قبیل کارگران بر اساس ماده «۶» قانون بیمه بیکاری عمل خواهد شد.
۹-وضعیت بیمه بیکاری کارگران فصلی به چه صورت می‌باشد؟
به استناد بند «۱» مصوبه ۷۰۰۳۷ /۲۱۱۶۶مورخ ۲۴/۱۲/۷۸ هیأت وزیران « کارگران فصلی در صورتی که در اثنای فصل کار بیکار شوند مشمول استفاده از مقرری بیمه بیکاری خواهند بود».
۱۰-کارگران شاغل در کارها ی با ماهیت غیر دائم مانند پروژه‌ها و فعالیت‌های عمرانی که در پایان کار و یا اتمام بخشی از آن به دلیل عدم نیاز، بیکار می‌شوندآیا مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری می‌گردند؟
به استناد بند «۱» تفاهمنامه مشترک ۱۱۸۷۳۹ مورخ ۱/۱۲/۸۴کارگران شاغل در کارهای با ماهیت غیر دائم (مانند پروژه ها، فعالیت‌های عمرانی ونظایر آن) که در پایان کار، قرارداد و یا اتمام بخشی از کار به عنوان عدم نیاز بیکار می‌گردند مشمول شرایط بیمه بیکاری نخواهند شد.
۱۱-مقرری بیمه بیکاری از چه تاریخی قابل پرداخت است و آیا این دوره جزء سوابق محاسبه می‌گردد؟
به استناد بند«ج» ماده ۷ قانون بیمه بیکاری، مقرری بیمه بیکاری از روز اول بیکاری قابل پرداخت می‌باشد.
و به استناد تبصره «۲» ماده ۶ قانون بیمه بیکاری، دوران دریافت مقرری بیمه بیکاری، جز سوابق از لحاظ فوت، بازنشستگی و از کار افتادگی محسوب می‌گردد.
۱۲-مدت پرداخت و میزان مقرری بیمه بیکاری به چه صورت می‌باشد؟
مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری و میزان آن به شرح زیر است:
الف- جمع مدت پرداخت مقرری از زمان برخورداری از مزایای بیمه بیکاری اعم از دوره اجرای آزمایشی و یا دائمی آن برای مجردین حداکثر (۳۶) ماه و برای متأهلین یا متکفلین حداکثر (۵۰) ماه بر اساس سابقه کلی پرداخت حق بیمه و به شرح جدول ذیل می‌باشد:
جدول سابقه پرداخت حق بیمه حداکثر مدت استفاده از مقرری جمعا با احتساب دوره‌های قبلی
سابقه پرداخت حق بیمه حداکثر مدت استفاده از مقرری جمعاً با احتساب دوره‌های قبلی
برای مجردین برای متأهلین یا متکفلین
از ۶ ماه لغایت ۲۴ماه ۶ ماه ۱۲ ماه
از ۲۵ ماه لغایت ۱۲۰ ماه ۱۲ ماه ۱۸ ماه
از ۱۲۱ ماه لغایت ۱۸۰ ماه ۱۸ ماه ۲۶ ماه
از ۱۸۱ ماه لغایت ۲۴۰ ماه ۲۶ ماه ۳۶ ماه
از ۲۴۱ ماه به بالا ۳۶ ۵۰ماه
لازم به ذکر است افراد مسن مشمول شرایط بیمه بیکاری که در هنگام وقوع بیکاری دارای ۵۵ سال سن و یا بیشتر باشند به استناد ماده ۱۰ آیین‌نامه اجرایی این قانون در صورت عدم اشتغال تا رسیدن به سن بازنشستگی مقرری بیمه بیکاری آنان ادامه می‌یابد.
ب – میزان مقرری روزانه بیمه شده بیکار معادل (۵۵%) متوسط مزد یا حقوق و یا کارمزد روزانه بیمه شده می‌باشد.
به مقرری افراد متاهل یا متکفل، تا حداکثر ۴ نفر از افراد تحت تکفل به ازاء هر یک از آنها به میزان ( ۱۰% ) حداقل دستمزد افزوده خواهد شد.
در هر حال مجموع دریافتی مقرری بگیر نباید از حداقل دستمزد کمتر و از (۸۰% ) متوسط مزد یا حقوق وی بیشتر باشد.
۱۳-آیا افرادی که واجد شرایط دریافت مقرری بیمه بیکاری تشخیص داده می‌شوند در پایان هر سال، پاداش (عیدی) نیز به آنها تعلق میگیرد؟
خیر، هیچ گونه عیدی و پاداش به مقرری بگیران در طول دوره استحقاق تعلق نمی‌گیرد.
۱۴-آیا مقرری بیمه بیکاری مشمول کسر مالیات می‌گردد؟
به استناد تبصره «۶» ماده ۷ قانون بیمه بیکاری مقرری بیمه بیکاری مانند سایر مستمری‌های تأمین اجتماعی از پرداخت هرگونه مالیات معاف می‌باشد.
۱۵-چنانچه مقرری بگیری هنگام استفاده از مقرری بیمه بیکاری ازدواج نماید آیا مدت استحقاق وی نیز افزایش می‌باید یا صرفاً مبلغ مقرری تغییر می‌کند؟
به استناد ماده ۱۴ آیین‌نامه اجرایی شرایط بیمه بیکاری در صورتی که در طول مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری در تعداد افراد تحت تکفل تغییراتی حاصل شود، میزان و مدت استحقاق مقرری وی طبق مقررات بند «ب» ماده ۷ قانون محاسبه و پرداخت خواهد شد.
۱۶-مقرری بگیرانی که هنگام استفاده از مقرری به خدمت سربازی اعزام می‌شوند ؛ باقیمانده استحقاق مقرری را به چه شکل دریافت می‌کنند؟
به استناد ماده ۱۱ آیین‌نامه اجرایی شرایط بیمه بیکاری، مقرری بیمه شدگانی که در هنگام استفاده از مقرری بیمه بیکاری به خدمت وظیفه عمومی اعزام می‌گردند.
در صورتی که متأهل نباشند قطع می‌گردد و پس از پایان خدمت وظیفه عمومی در صورت عدم اشتغال، با معرفی واحد تعاون، کارورفاه اجتماعی دوباره نسبت به برقراری باقیمانده مدت استحقاقی، آنان اقدام خواهد شد.
۱۷-آیا در زمان استفاده از بیمه بیکاری دفترچه بیمه مقرری بگیر تعویض یا تمدید می‌گردد؟
بله، در طول زمان بهره‌مندی از بیمه بیکاری دفترچه درمانی مقرری بگیر و افراد تحت تکفل اوتمدید می‌گردد.
۱۸- عمده‌ترین دلایلی که باعث قطع مقرری بیمه بیکاری مقرری بگیر می‌گردد چیست؟
۱- پایان دوره مقرری ۲- اشتغال مجدد ۳- عدم شرکت در دوره‌های آموزشی۴- عدم حضور به موقع۵- عدم قبول شغل پیشنهادی۶- بازنشستگی۷- فوت ۸- سربازی (افراد مجرد) ۹- از کارافتادگی کلی ۱۰ – اشتغال پنهان ۱۱- محکومیت کیفری (افراد مجرد)
۱۹-آیا داشتن پروانه کسب یا موافقت اصولی مانع از دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهد شد؟
چنانچه فرد قبل از برقراری مقرری بیمه بیکاری دارای موافقت اصولی و یا پروانه کسب باشد و بیکاری وی احراز گردد می‌تواند از مقرری بیمه بیکاری بهره‌مند گردد.
ولی بر اساس تبصره ماده ۲۱ آیین نامه اجرایی شرایط بیمه بیکاری در صورت اخذ مجوز توسط مقرری بگیر،
به منظور جلوگیری از محدود کردن فرصت شغلی دیگران و سوء استفاده‌های احتمالی، از تاریخ آغاز بهره‌برداری و کسب و کار طبق اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مقرری وی قطع می‌گردد.
۲۰- چنانچه مقرری بگیر بیمه بیکاری در فواصل زمانی تعیین شده برای انجام حضور و غیاب مراجعه ننماید آیا واحدهای تعاون، کار ورفاه اجتماعی می‌توانند نسبت به قطع مقرری آنان اقدام نمایند؟
چنانچه غیبت بدون عذر موجه بوده و مقرری بگیر مستندات مربوطه را ارائه ننماید، واحدهای تعاون، کار ورفاه اجتماعی با اعلام موضوع به تأمین اجتماعی اقدام به قطع مقرری بیمه بیکاری می‌نمایند.
۲۱- آیا داشتن زمین مزروعی قابل کشت و یا مستغلات مانند مغازه و… می‌تواند از مصادیق اشتغال مجدد محسوب شود یا خیر؟
در صورت اشتغال مقرری بگیر در زمین مزروعی و یا موارد مشابه مقرری آنان به لحاظ اشتغال مجدد قطع می‌گردد.
اما صرف داشتن زمین زراعی و یا تمکن مالی و داشتن سرمایه و مستغلات منجر به قطع مقرری نمی‌گردد.
۲۲-چنانچه بیمه شده بیکار اشتغال مجدد خود را پنهان کند و مقرری بیمه بیکاری دریافت نموده باشد چه پیامدی دارد؟
به استناد تبصره «۲» ماده ۸ قانون بیمه بیکاری، ملزم به بازپرداخت مقرری دریافتی از تاریخ اشتغال خواهد بود.
۲۳-در چه صورت متقاضی بیمه بیکاری می‌تواند تا سن بازنشستگی از مقرری بیمه بیکاری بهره‌مند گردد؟
در صورتی که سن متقاضی در زمان بیکارشدن ۵۵ سال و یا بیشتر باشد ؛ با دارا بودن حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه وعدم اشتغال به کار می‌تواندتا رسیدن به سن بازنشستگی ازمقرری بیمه بیکاری بهره‌مند گردد.
۲۴- اگر فردی ۵۵ سال سن و یا بالاتر داشته باشد و قبلا”مدتی از مقرری بیمه بیکاری استفاده نموده باشد ؛ آیا دوباره تحت پوشش مقرری بیمه بیکاری قرار میگیرد؟
در چنین حالتی منعی برای برقراری مقرری بیمه بیکاری وجود ندارد.
۲۵- کارگری پس از چندین سال کار متوالی دچار بیماری و یا کاهش توانایی جسمانی گردیده است وکارفرما به همین دلیل وی را اخراج می‌نماید.آیا می‌تواند از مقرری بیمه بیکاری استفاده نماید؟
چنانچه قطع رابطه کاری کارگر با کارفرما به دلیل کاهش توانایی جسمی و یا بیماری وی باشد، لازم است به منظور بررسی وضعیت وی، موضوع از طریق مراجع ذی صلاح مورد رسیدگی قرار گیرد.
و اگر از کار افتاده کلی شناخته شودمشمول مقرری بیمه بیکاری نمی‌گردد، در غیر این صورت با تشخیص مراجع حل اختلاف کار با دارا بودن سایر شرایط مندرج در قانون می‌تواند از مقرری بیمه بیکاری بهره‌مند گردد.
۲۶-آیا در طول دوران اشتغال فقط یک بار می‌توان ازمقرری بیمه بیکاری استفاده نمود؟
پرداخت مقرری بیمه بیکاری طبق جدول ماده ۷ قانون بیمه بیکاری با توجه به سوابق پرداخت حق بیمه وی متفاوت می‌باشد و بیمه شده می‌تواند در مراحل مختلف،
مشروط به این که از سقف مدت استحقاق در آن جدول تجاوز ننماید در سنوات مختلف از مزایای بیمه بیکاری بهره‌مند گردد.
۲۷-مقرری بیمه بیکاری از چه روزی قابل پرداخت است و آیا این دوره جزءسوابق محاسبه می‌گردد؟
بیمه بیکاری از همان روز اول بیکار-خیر
- نویسنده: گسترش نیوز
