در سالهای اخیر، تورم شدید و افزایش هزینههای زندگی را شاهد بودهایم و به همین دلیل در طول این مدت، حداقل حقوق چندین برابر شده است؛ در حالی که متأسفانه دستمزد جراحی(کای جراحی) در این مدت، فقط دوبرابر شده است که موجب مشکلات عدیده ای برای جراحان، به ویژه جراحان جوان، ایجاد کرده است.
در سالهای اخیر، تورم شدید و افزایش هزینههای زندگی را شاهد بودهایم و به همین دلیل در طول این مدت، حداقل حقوق چندین برابر شده است؛ در حالی که متأسفانه دستمزد جراحی(کای جراحی) در این مدت، فقط دوبرابر شده است که موجب مشکلات عدیده ای برای جراحان، به ویژه جراحان جوان، ایجاد کرده است.
این در حالی است که شرایط سخت و طولانی تحصیل در رشتههای جراحی (حداقل ۱۱ سال تحصیلات دانشگاهی)، باعث ایجاد شرایط سخت زندگی برای جراحانی شده است که بهتازگی فارغ التحصیل شده اند و طی این مدت طولانی، جز حمایت مالی خانواده و مبلغ ناچیز حقوق دستیاری، منبع درآمد دیگری نداشتهاند و حتی هزینههای روزمرۀ بسختی تأمین شده است، چه برسد به پسانداز برای خرید مسکن یا مطب.
در خصوص مشکلات و معضلات تعرفههای ناعادلانه ضریب k جراحان عنایت بیژنی، جراح و متخصص مغز و اعصاب، در گفت وگو با خبرنگار گسترش نیوز گفت: به نیابت از ۲۲۰۰ جراح که درخواست تغییر تعرفههای پزشکان را به سازمان مطبوعه ارسال کردهایم حضور دارم تا پارهای از درخواستها و مشکلات جامعه جراحان را بیان کنم و این مشکلات را به مردم انعکاس دهیم. علت اینکه در نظر داریم مردمان نیز از مشکلات ما آگاه شوند، این است که سالهای گذشته شاید بسیار از جراحان و پزشکان دستمزدهای زیادی داشتند و در اذهان عمومی اینگونه تصور میشود که پزشکان قشر مرفه و پول دار جامعه هستند. اما در حال حاضر اینگونه نیست و درصد بسیار اندکی از پزشکان وضع مالی خیلی خوبی دارند. اما بیش از ۹۰ درصد از پزشکان درآمدهای کمتر از متوسط دارند. شاید در نگاه ساده اینگونه برداشت کرد که درامد خالص یک پزشک از متوسط جامعه بالاتر باشد؛ ولی باید سوابق را نیز در نظر گرفت.
بیژنی اظهار کرد: پزشکی که درنهایت بهعنوان پزشک جراح میخواهد وارد فعالیت شود، برخلاف مشاغل دیگر که از سنین خیلی پایینتر وارد بازار کار میشوند در این شغل اینکه پزشک چه مراحلی را طی میکند تا بهعنوان متخصص وارد کار شود و بتواند درامد داشته باشد. و با این وضعیت، یک پزشک جراح باید در ۴۰ سالگی وارد بازار کار شود و این یعنی فرد ۴۰ ساله تازه میخواهد کار فرد ۲۰ ساله را شروع کند. شاید درامد متوسط داشته باشد؛ ولی این زمان ۲۰ سال عقبافتادگی از بازار کار باعث میشود که زندگی عادی و متوسط را نداشته باشد. باید در نظر بگیریم که این بیست سال چطور از لحاظ مالی ساپورت شده است یا خانواده پول داری داشته یا اینکه با شرایط اقتصادی بسیار سختی گذرانده است. در سالهای اخیر با درامد عادی، با تورم حاضر اصلاً تناسبی ندارد.
وی افزود: ضریب k معیاری جهانی است. که هرساله تعرفههای این ضریب مشخص میشود. متأسفانه در ده سال اخیر تغییری بسیار جزئی و نسبت به تورم کرده است و علت آنهم چند دلیل است. هنگامیکه افزایش ضریبها متأسفانه بیمهها مانع شدند. این مشکل ایراد تعرفه گذاری نظام سلامت بود.
بیژنی بیان کرد: بیمه خریدار خدمت پزشک و سیستم سلامت، ارائه کنندۀ خدمت است. باید کسی که خدمت ارائه میدهد در بحث تعرفه گذاری دخیل باشد؛ ولی متأسفانه در شورای عالی سلامت بیشتر از تعداد پزشک، نمایندۀ بیمه حضور دارد و این موضوع در رأیگیریهایی که در این شوراها انجام میشود، به علت زیادبودن تعداد نمایندگان بیمه، بنابراین تصمیمهای تعرفه تحت تأثیر بیمهها قرار میگیرد. این موضوع یعنی خریدار خدمت تعریف میکند که تعرفهها به چه میزانی تصویب شوند. جد از این موضوع و بدتر از همه اینکه تعرفه های پزشکی در این سالها به نسبت کمی بالا رفته است. عدد k ؛ جراحی نصف آن عدد بالا رفته است. یعنی هرچه تعرفه بالاتر رفته، فاصلۀ بین k و تعرفهها بیشتر شده است. اگر این نسبت را به دلار حساب کنیم که بسیار فاجعهبار است.
این جراح مغز و اعصاب در ادامه بیعدالتی تعرفهها بیان کرد: این اتفاقات باعث شده بسیاری از جراحان تازهکار با مشکل روبه رو شوند و به فکر مهاجرت و گریز از کشور شوند و آن هم فقط به دلیل مشکلات معیشتی و درآمد پایین باشند. مردم بیماران باید بدانند ۹۰ مبلغی که در بیمارستانها از بیمار دریافت میشود مربوط به مسائل غیر از دستمزد پزشک است که آن هم کمتر از ۱۰درصد این مبلغ مربوط به دستمزد پزشک است. چراکه مبلغ هتلینگ، وسایل جراحی، داروها به نسبت تورم بالاتر رفته و فقط دستمزد جراح است که همچنان پایین مانده است.
بیژنی دربارۀ هزینههای زیاد هتلینگ بیمارستانها بیان کرد: ما بهعنوان جراح به هزینههای زیاد هتلینگ بیمارستانها معترض هستیم و این هزینهها به بیمار و مردم تحمیل میشود و این هزینههای باید اصلاح شود و در کنار همین موضوع حق دستمزد جراح نیز به نسبت واقعیتر شود. چراکه اگر جراح دستمزد واقعی نداشته باشد، کمتر ریسک میکند و در نهایت بیمار ضرر میکند چراکه کسی قبول زحمت جراحی به دلیل مشکلات مطرحشده را به جان نمیخرد. جامعه باید به این موضوع آگاه باشد که اگر ریسک جراحی با حق تعرفه تناسبی نداشته باشد، پزشک از انجام این عمل جراحی سر باز میزند و نخبگان ما به کشورهای اطراف و اروپایی مهاجرت میکنند.
این پزشک جراح بیان کرد: هیچ عقل سلیمی نمیپذیرد که به خاطر یک عمل جراحی، با حق دستمزد کمتر از ۵۰۰هزار تومان، خطر شکایت و دیه میلیاردی بعدی را به جان بخرد. مردم باید بدانند که این مسئلۀ زیادهخواهی جامعۀ پزشکی نیست. این واقعیت عرضه تقاضا است. عرضه و تقاضا در همهجا مصداق دارد، غیر از حق دستمزد جراح.
این جراح مغز و اعصاب در ادامه راه حل این مشکل بیان کرد: اول از همه شورای عالی سلامت و نمایندگان مربوط به پزشکان در این شوراها به تعداد قابل قبولتری برسد. از سازمانهای بیمهگر و … باید تعداد پزشکان بیشتر باشد. در این شوراها تعداد زیادی از افراد مرتبط و غیر مرتبط حضور دارند که متأسفانه از جامعه پزشکی تنها یک نماینده نظام پزشکی نیز حضور دارد. توصیه این است که برای سال آینده، در کوتاهمدت کای جراحی را در که در طول سالیانی که فریز شده و ثابت مانده است، ۲برابر افزایش دهید تا شاید مقداری جبران مافات شود؛ ضمن اینکه شاید آغاز این روند انگیزهای برای جراحان جوان شود. درغیر این صورت، در حال حاضر امیدی برای اصلاح این فرایند وجود ندارد. درکنار این موضوع باید شفافسازی کنند و به بیمار و جامعه پاسخگو باشند که چرا میزان هزینههای هتلینگ بیمارستانها و هزینههای متفرقه دیگر این میزان زیاد است که هزینۀ وسایل جراحی از خود دستمزد جراح بیشتر شده است. درحالیکه بیمهها هزینههای وسایل جراحی را که دوبرابر هزینۀ جراحی است، تقبل میکنند، هزینههای دستمزد جراح را حاضر نمیشوند پرداخت کنند.
بیژنی گفت: متاسفانه در نظر داشته باشیم بیمهها در پرداختیهای خود نیز با معوقههایی همراه هستند و این موضع پرداخت همراه با تأخیر دامنگیر کلیۀ پزشکان است. بیمهها مبلغی را بعد از چند ماه، آن هم بهعنوان کسورات با کسر مبالغ خیلی زیاد پرداخت کنند، همان مبلغ ناچیز را که با واقعیت جامعه و تورم موجود هم خوانی ندارد و اصلاً منطقی نیست.
وی در خصوص کسورات بیمهای اظهار کرد: بیمهها با هر بهانهای در حال کم کردن پرداخت خود به پزشکان هستند درصورتیکه پزشک دیگر نمیتواند برای احقاق حقِ خود وارد جزییات پر چالش شود. این جراح مغز و اعصاب دربارۀ پرداخت مالیات پلکانی پزشکان جراح گفت: نحوه درامد پزشکان بهگونهای است که نمیتواند از پرداخت مالیات فرار کند. به این دلیل که باید بیمار را بستری کنیم و بهدنبال آن، همۀ موارد باید در سیستم ثبت شود و درامد و دریافتیها در بیماران نیز ثبت خواهد شد و به همین نسبت، مالیاتی که بیمه تعیین کرده، در همان زمان دریافت میشود مشکل جامعه ما این نیست که ما پزشکان مالیات میدهیم یا خیر مشکل جامعه ما این است که رسانهها به نحوی وانمود کردهاند که پزشکان با نداشتن دستگاه پز در مطبها در حال فرار از مالیات هستند درصورتیکه این واقعیت ندارد. آمارها بهوضوح نشان میدهد که بیشترین پرداخت مالیات بعد از صنعت هتل متعلق به جراحان است. چون بههیچعنوان راه گریزی وجود ندارد؛ چراکه برای ارائه خدمت به بیمار لازم است اطلاعات ثبت شود و تمام اقدامات سیستمی صورت گیرد.
این جراح مغز و اعصاب بیان کرد: قوانین معمولاً در ابتدا برای جامعه پزشکی همیشه ابتدا اجرایی میشود و انصافا مورد کملطفی همیشگی قرار گرفته میشود. مالیاتهای پلکانی اجحاف خیلی زیادی در حق پزشکان در سالهای گذشته بوده است. اخیراً وعدههایی دربارۀ اصلاح این نوع دریافت مالیات غیرمنصفانه شده بود. ولی تا حالا هیچ اتفاقی نیافتاده است. اگر توضیحی کوتاه از عوارض مالیاتهای پلکانی پزشکان بخواهم بیان کنم، این طور است که مثلاً با ازای ۵۰میلیون تومان، ۲۰میلیون تومان مالیات باید پرداخت شود. اگر مبلغ به ۱۰۰ تومان برسد، ۴۰میلیون تومان مالیات نیست؛ بلکه ۶۰میلیون تومان مالیات میشود منظور عین این مبالغ نیست؛ بلکه منظور این است که به ازای یک مبلغ، درصدها پلکانی افزوده میشود و از کل پرداختی، کسورات وحشتناکی به پزشکان میخورد. به نحوی است که پزشک تمایلی به انجام فعالیت مضاعف نخواهد داشت. جالب اینجا است که این مالیات پلکانی صرفا برای پزشکان در حال اجرایی شدن است.
بیژنی در ادامه گفت: جو مسمومی که در جامعه علیه پزشکان وجود دارد، در آینده به ضرر همه جامعه خواهد بود. پزشکان از جای دیگر و کره دیگری نیامدهاند پزشکان از همین جامعه هستند. از بین افراد همین مملکت پزشک شدهاند پس در حق آنها کمی مهربانتر باشیم. صداوسیما در چند سال اخیر به صورت نادرستی با جامعه پزشکی برخورد نادرستی کرده است؛ وگرنه همه میدانند در سیستمی مثل سیستم قضایی، بیشترین درامد را رأس آن سیستم یا قاضی دارد؛ ولی کسی نمیتواند این موضوع بپردازد چراکه تصمیمگیرندگی به عهده است و قدرتی دارد که پزشکان این قدرت را ندارند.
در انتهای این موضوع بیژنی گفت: نوع تعرفه گذاری حاضر به ضرر پزشکان جوان است؛ وگرنه پزشکان کهنه سابقه با درامدهای خوب توجهی به این نوع تعرفه گذاری ندارند. زنگ خطری که جراحان و متخصصان را به سمت مهاجرت به کشورهای همسایه میکشاند و این را در نظر داشته باشیم، کسی که از این مرز خارج شود، دیگر برگشتی در کار ندارد. این افرا استعدادهای مملکت هستند و ممکن است در نگاه خرد فقط یک پزشک باشد، ولی میتوانند دهها نفر را تعلیم دهند و این استعدادها را گسترش دهند . درنهایت تصور اشتباه مردم نسبت به جامعه پزشکی از هزینههای بالای پرداختی در بیمارستانها را اصلاح کنیم. که این هزینهها به جیب پزشک و جراح نمیرود و کمتر از ۱۰ درصد کل هزینه بیمار به پزشک پرداخت میشود. اینگونه تصورات غلط وقتی فرهنگسازی شود رابطه پزشک و بیمار با احترام متقابل خواهد شد.
تعرفه کای جراحی به دلار در سالهای اخیر
( از سال ۱۳۹۶ تا سال ۱۴۰۲ بر مبنای قیمت دلار آزاد در فروردین ماه همان سال)
ضریب کای حرفه ای سال ۱۳۹۶ : ۴۱۲۰۰ تومان معادل ۱۱ دلار (قیمت دلار ۳۷۵۰ تومان )
ضریب کای حرفه ای سال ۱۳۹۷ : ۴۱۲۰۰ تومان معادل ۷/۱ دلار (قیمت دلار ۵۸۰۰)
ضریب کای حرفه ای سال ۱۳۹۸ ؛ ۴۱۲۰۰ تومان معادل ۳ دلار(قیمت دلار ۱۳۵۰۰ تومان )
ضریب کای حرفه ای سال ۱۳۹۹ : ۴۳۲۶۰ تومان معادل ۲/۸ دلار ( قیمت دلار ۱۵۵۰۰ تومان )
ضریب کای حرفه ای سال ۱۴۰۰ : ۵۲۸۰۰ تومان معادل ۲/۰۷ دلار (قیمت دلار ۲۵۵۰۰ تومان )
ضریب کای حرفه ای سال ۱۴۰۱ : ۵۸۱۰۰ تومان معادل ۲/۱ دلار (قیمت دلار ۲۷۷۰۰ تومان )
ضریب کای حرفه ای سال ۱۴۰۲ : ۶۹۷۰۰ تومان معادل ۱/۳۵ دلار (قیمت دلار ۵۱۷۵۰ تومان )
سخن پایانی
متأسفانه امروزه جامعه بسیار دیده میشود که فردی بیسواد، بسیار بیسوادی خود افتخار میکند به این اتفاق ضربهای به آیندگان خواهد زد که رغبت و میل بچههای ما را به درس خواندن کم کرده است. همانطور که میدانیم جراحی، گاهی با عوارض زیادی همراه است و با توجه به اینکه مبلغ دیه در سالهای اخیر بسیار بالا رفته است، بین risk-reward جراحی تعادلی برقرار نمی شود.اینکه انتظار داشته باشیم جراح برای جراحی چندصد هزار تومنی، خطر عوارض شدید متعاقب جراحی های حساس (دارای چندین دیه تجمعیِ چندمیلیارد تومنی) را به جان بخرد، منصفانه نیست؛ مثلاً دستمزد جراحی جراحی سزارین در بیمارستان دولتی ۱۵۰هزار تومان بوده که از هزینه وسایل جراحی کمتر است.
- نویسنده: گسترش نیوز